سفارش تبلیغ
صبا ویژن

96/3/29
12:20 عصر

تار آذربایجانی(قسمت اول):

بدست واوموزیک دانلود آهنگ در دسته

از خانواده سازهای زهی مضرابی است.کاسه طنینی این ساز مانند تار فارسی از دو قسمت کاسه بزرگ(بویوک چاناق) و نقاره یا کاسه کوچک(کیچیک چاناق) تشکیل می شود که برای سهولت در بیان قسمت اول را کاسه و قسمت دوم را نقاره می نامیم تار آذربایجانی مهمترین سازدر اجرای مقامات آذربایجان است.بر اساس اطلاعات بدست آمده و اسناد مکتوب این ساز حاصل تغییراتی است که روی تار پنج سیم فارسی ایجاد شده است.از آنجا که در سده های گذشته جمهوری آذربایجان،ارمنستان،گرجستان،تاجیکستان،ترکمنستان،ازبکستان و نخجوان در قلمرو سیاسی ایران قرار داشته اند وجود سازهای مشترک در این قلمرو وسیع امری طبیعی است.سند ها و تصویر های بدست آمده حاکی از آنند که تار ایرانی حداقل در قرن هجدهم میلادی،نوازنده و موسیقی دانی بنام میرزا صادق اسداوغلو(صادق جان) در شهر شوشا، تار آذربایجانی را با ایجاد تغییرات زیر بر روی تار ایرانی بوجود آورد.

آموزشگاه موسیقی

افزایش تعداد وتر ها.این افزایش مربوط به وتر های فرعی (واخوان ها)است.

کم کردن حجم کاسه طنینی/تغییر شکل کاسه طنینی/تغییر دستان بندی/تغییر کوک/تغییر شکل دسته/تغییر شکل لانه کوک(جعبه گوشیها)،سرپنجه/تغییر شکل خرک/تغییر شکل سیم گیر/تغییر شکل شیطانک/تغییر نحوه اتصال دسته به کاسه/تغییر شیوه دست گرفتن تار/تغییر شکل نواختن مضراب/تغییر شکل مضراب/تغییر شکل کل نوازندگی.

حاصل این تغییرات،سازی است که امروزه به نام تار آذربایجانی معروف است.از آنجا که این ساز مراحل تکامل خود را در قفقاز گذرانده است و بطور کلی در تما م این منطقه نیز رواج دارد گاه به آن تار قفقازی نیز گفته می شود.این تار پس از تغییرات مذکور دارای هجده سیم شد.اما فشار زیاد سیم ها به خرک و پوست،مشکلات کوک و غیره سبب شدند که به تار یازده سیم تبدیل شود.تار آذربایجانی با تغییرات جدید،ویژگیهای تازه ای نیز یافت:

وزن کلی ساز کم شد و این امکان را به نوازنده داد تا بتواند آن را به راحتی در بغل بگیرد و روی سینه خود قرار دهد.صدای دستان ها با توجه به وتر های فرعی(واخوان ها)افزایش یافت.ترتیب دستان ها با فواصل مورد نیاز در مقامات آذربایجانی تطابق یافت.تغییر شکل کاسه طنینی،قرار گرفتن ساز را در بغل نوازنده آسان کرد.

تصویرهای به جا مانده ار نوازندگان در قرن هجدهم میلادی در ارمنستان و آذربایجان نشان می دهد که این ساز قبل از تغییرات صادق جان،روی پای نوازنده قرار می گرفته است،اما پس از تغییرات مذکور،قرارگاه آن از روی پا به سینه نوازنده منتقل شده است.

نمونه ای از تار پنج سیم ایرانی در موزه تاریخی جمهوری آذربایجان موجود است که در شهر شوشا ساخته شده است.شادروان علی سلیمی،نوازنده برجسته تار آذربایجانی معتقد بود که در آذربایجان قبل از صادق جان نوعی تار وجود داشته که با تار ایرانی متفاوت بوده است.این تار کاسه یک قسمتی و شش وتر داشته و شکل کاسه آن تقریبا مانند ساز عاشیقی بوده است.ساز مذکور ظاهرا امروزه متروک و فراموش شده اما تار آذربایجان کنونی حاصل تغییرات صادق جان در تار ایرانی است

آموزشگاه موسیقی تار